สัญลักษณ์ความปลอดภัยเป็นสิ่งที่พบเห็นได้ทั่วไปในสถานที่ทำงาน โรงงานอุตสาหกรรม และพื้นที่สาธารณะต่าง ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในโรงงานที่ต้องมีระบบรักษาความปลอดภัยในโรงงานที่ได้มาตรฐาน ป้ายและสัญลักษณ์เหล่านี้มีความสำคัญอย่างมากในการสื่อสารข้อมูลด้านความปลอดภัย และช่วยป้องกันอันตรายที่อาจเกิดขึ้นได้ แต่บางคนอาจจะยังไม่รู้ว่า สัญลักษณ์ต่าง ๆ สื่อถึงอะไร สีป้ายบอกอะไรกันแน่ ดังนั้น เราจึงจะพาคุณไปรู้จักกับความหมายของสัญลักษณ์ความปลอดภัยให้มากขึ้นในบทความนี้
สัญลักษณ์ความปลอดภัย เป็นเครื่องมือสื่อสารที่ใช้ภาพและสีในการแจ้งเตือน บ่งบอกอันตราย หรือให้ข้อมูลเกี่ยวกับความปลอดภัยในพื้นที่นั้น ๆ การใช้สัญลักษณ์ความปลอดภัยเป็นมาตรฐานสากลที่ทุกประเทศยอมรับและนำไปปฏิบัติ เนื่องจากสามารถสื่อสารได้โดยไม่จำเป็นต้องใช้ภาษา ทำให้ทุกคนสามารถเข้าใจความหมายได้ตรงกัน ในโรงงานจำเป็นต้องติดตั้งป้ายสัญลักษณ์ความปลอดภัยให้ครบถ้วนตามข้อกำหนด หากเจ้าพนักงานของรัฐเข้ามาตรวจแล้วพบว่า มีป้ายใดป้ายหนึ่งขาดหายหรือเคยแจ้งเตือนไว้แล้วยังไม่ได้ติดตั้ง ก็อาจโดนตักเตือนหรือสั่งปรับได้
สีแต่ละสีที่ใช้ในป้ายและสัญลักษณ์ความปลอดภัยมีความหมายเฉพาะ และถูกกำหนดให้ใช้ในสถานการณ์ที่แตกต่างกัน การทำความเข้าใจความหมายของสีจึงเป็นพื้นฐานสำคัญในการปฏิบัติงานอย่างปลอดภัย
สีแดงเป็นสีที่สื่อถึงอันตรายและการห้าม มักใช้ในป้ายที่เกี่ยวข้องกับอุปกรณ์ดับเพลิงและการห้ามกระทำการต่าง ๆ ที่อาจก่อให้เกิดอันตราย ตัวอย่างป้ายสีแดงที่พบเห็นบ่อย เช่น ป้าย “ห้ามสูบบุหรี่” “ห้ามก่อไฟ” “ทางออกฉุกเฉิน” “ห้ามเข้าพื้นที่ที่เครื่องจักรกำลังทำงาน” และ “จุดติดตั้งถังดับเพลิง”
สีเหลืองใช้เพื่อเตือนให้ระมัดระวังอันตรายที่อาจเกิดขึ้น มักพบในพื้นที่ที่ต้องการให้ผู้ปฏิบัติงานเพิ่มความระมัดระวังเป็นพิเศษ เช่น พื้นที่ที่มีสัญญาณเตือนภัยติดตั้งอยู่ ตัวอย่างป้ายสีเหลือง ได้แก่ ป้าย “ระวังพื้นลื่น” “ระวังวัตถุไวไฟ” “ระวังอันตรายจากไฟฟ้า” และ “ระวังวัตถุหล่นใส่”
สีน้ำเงินสื่อถึงการบังคับให้ต้องปฏิบัติตาม เป็นสีที่ใช้กับป้ายที่ระบุถึงสิ่งที่ต้องทำเพื่อความปลอดภัย โดยเฉพาะในพื้นที่ที่ต้องใช้อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล ตัวอย่างป้ายสีน้ำเงิน เช่น “ต้องสวมหมวกนิรภัย” “ต้องสวมแว่นตานิรภัย” “ต้องสวมถุงมือ” และ “ต้องล้างมือก่อนออกจากพื้นที่”
สีเขียวแสดงถึงความปลอดภัยและทางออกฉุกเฉิน ใช้บ่งชี้ตำแหน่งของอุปกรณ์ปฐมพยาบาล เส้นทางหนีไฟ และจุดรวมพล ตัวอย่างป้ายสีเขียว ได้แก่ “ทางหนีไฟ” “จุดรวมพล” “ห้องพยาบาล” และ “น้ำสำหรับดื่ม”
นอกจากสีแล้ว สัญลักษณ์ความปลอดภัยยังแบ่งออกเป็น 4 ประเภทหลัก ตามลักษณะการใช้งานและความสำคัญ แต่ละประเภทมีรูปแบบและการใช้สีที่เป็นมาตรฐานเฉพาะ
สัญลักษณ์ความปลอดภัยมีบทบาทสำคัญในการป้องกันอุบัติเหตุและการบาดเจ็บในสถานที่ทำงาน การมีระบบสัญลักษณ์ที่เป็นมาตรฐานช่วยให้ผู้ปฏิบัติงานทุกระดับ รวมถึงผู้มาเยือนสามารถเข้าใจและปฏิบัติตามข้อกำหนดด้านความปลอดภัยได้อย่างถูกต้อง นอกจากนี้ สัญลักษณ์ความปลอดภัยยังช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุ สร้างวัฒนธรรมความปลอดภัยในองค์กร และช่วยให้การตอบสนองต่อเหตุฉุกเฉินเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ
สัญลักษณ์ความปลอดภัยเป็นเครื่องมือสำคัญในการสื่อสารข้อมูลด้านความปลอดภัย การทำความเข้าใจความหมายของสีและสัญลักษณ์ต่าง ๆ จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่ง ไม่ว่าจะเป็นสีแดงที่แสดงถึงอันตราย สีเหลืองที่เตือนให้ระวัง สีน้ำเงินที่บ่งบอกสิ่งที่ต้องปฏิบัติ หรือสีเขียวที่แสดงความปลอดภัย ล้วนมีบทบาทในการสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่ปลอดภัยสำหรับทุกคน นอกจากการติดตั้งสัญลักษณ์ความปลอดภัย โรงงานควรมีประกันโรงงานเพื่อคุ้มครองความเสียหายเมื่อเกิดเหตุการณ์ไม่คาดคิด อย่างประกันวินาศภัย หรือประกันอัคคีภัย ที่ให้ความคุ้มครองอย่างครอบคลุม ทั้งจากอัคคีภัย อุทกภัย อุบัติเหตุภายในอาคาร หากคุณไม่รู้ว่าจะเลือกประกันอัคคีภัยที่ไหนดี AEG คือผู้ให้บริการทางด้านประกันภัยที่คุณสามารถไว้วางใจได้ ช่วยให้คุณคลายกังวล และมั่นใจได้ว่าโรงงานของคุณจะได้รับการคุ้มครองอย่างเต็มที่